W dzisiejszym odcinku będę polemizował z książką Rutgera Bregmana „Utopia dla realistów”. Będzie to życzliwa polemika, bo książka z całą pewnością jest interesująca. Co więcej, uważam, że nie powinno się propozycji takich jak 15-godzinny tydzień pracy, czy bezwarunkowy dochód podstawowy od razu zakopywać i odrzucać. Są to pomysły, z którymi trzeba się poważnie zmierzyć – głównie po to, żeby uświadomić sobie, że póki co nie powinniśmy ich wprowadzać w życie. 

Dlatego uważam, że to co Bergman opisuje to utopia dla ekonomicznych marzycieli, a nie utopia dla realistów. Autor bardzo zgrabnie tworzy narrację, do której dopasowuje statystyki i analizę wyników badań. Podchodzę do jego książki z życzliwością, bo nie ma nic złego w byciu idealistą, a co więcej – sam Bergman przyznaje się w książce, że dość selektywnie dobierał informacje. 

Zawartość odcinka „Utopia dla ekonomicznych marzycieli”

1. U Rutgera Bergmana widać bardzo silny efekt potwierdzenia (confirmation bias). Ale któż jest od niego wolny?
2. Bergman proponuje: wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego, 15-godzinnego tygodnia pracy oraz otwarcie granic. W tym odcinku zmierzmy się przede wszystkim z pierwszym postulatem.
3. A może już żyjemy w utopii? I może dlatego nie powinno się krytykować tych, którzy proponują utopię jeszcze piękniejszą?
4. Autor przywołuje eksperymenty jak Project Mincome (Kanada), które nie zostały doprowadzone do końca. Co więcej, dość pochopnie dyskredytuje negatywne wnioski. Te pozytywne natomiast rozciąga do granic możliwości.
5. O tym, że plemię Czirokezów dzięki kasynom otrzymywało coś w rodzaju bezwarunkowego dochodu podstawowego. Bergman wylicza efekty: 12,5% więcej przepracowanych godzin w dorosłym życiu, 3 tysiące dolarów rocznie zaoszczędzanych na zapomogach. Od 50 do 100 tysięcy dodatkowych oszczędności w ciągu całego życia i na dodatek: od 10 do 20 tysięcy dolarów dodatkowych dochodów podatkowych. 
6. Ile trzeba na to pieniędzy? Profesor Greg Duncan z Uniwersytetu Kalifornijskiego wyliczył, ze na wydobycie jednej amerykańskiej rodziny z biedy trzeba przeznaczyć średnio 4 tysiące dolarów. 
7. Czy bezwarunkowy dochód podstawowy miałby zlikwidować inne świadczenia socjalne?
8. Dlaczego nie da się (na dłuższą metę) pompować wyłącznie strony popytowej?
9. Jak biedni wykorzystają pieniądze z bezwarunkowego dochodu podstawowego? Może lepsze są mikropożyczki?
10. Bardzo blisko wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego były Stany Zjednoczone za prezydenta Nixona – i to przy poparciu zarówno demokratów jak i republikanów.
11. Ostrożnie z nazywaniem bezwarunkowego dochodu podstawowego marksistowskim, bo Karol Marks w „Kapitale” krytykował tego typu pomysły.

Ten odcinek powstał na motywach książki Rutgera Bergmana – „Utopia dla realistów”.

Posłuchaj i zostań na dłużej

Odcinek można odsłuchać przy pomocy poniższego odtwarzacza. Są tu także linki umożliwiające pobranie odcinka oraz subskrypcję podcastu w najpopularniejszych programach:

Podcast: Play in new window | Download (17.0MB)

Subskrybuj Wiedzę Nieoczywistą Spotify | RSS

Podcastu można także słuchać w serwisie YouTube.

Poprzednie odcinki podcastu są dostępne tutaj.

Koniecznie zapisz się też na newsletter, żeby być na bieżąco z kolejnymi odcinkami!