Żyjemy w czasach obfitości własności intelektualnej. Co więcej, jesteśmy zgodni, że jest ona jednym z podstawowych składników w przepisie na nieustający rozwój i prawdziwy globalny dobrobyt. Dlaczego więc zamiast pisać hymny pełne zachwytu posługuję się frazą „tragedia niematerialnej obfitości”?

Ponieważ wszechobecność własności intelektualnej nie dość, że nie rozwiązuje starych problemów, to jeszcze tworzy nowe. Dzieje się tak dlatego, że dostajemy inną własność intelektualną niż ta, której potrzebujemy. W efekcie, ochrona prawna, którą jej przyznajemy (patenty, prawo autorskie, itp.) nie spełnia swojej podstawowej roli – nie chroni mniejszych wynalazców przed wielkimi korporacjami, ani nie zachęca do działalności twórczej.

Czy jest jakiś sposób wyjścia z tej pułapki? Jak firmy mogą zarobić na bardziej otwartym podejściu do swojej własności intelektualnej? Kiedy szerokie udostępnianie jest korzystniejsze niż patentowanie i pozywanie? Dlaczego świat własności intelektualnej stał się areną wyścigu zbrojeń – bardzo podobnego do tego, który znamy z czasów zimnej wojny? Na czym polega podejście, które nazywam „ukierunkowaną dyfuzją”?

Na te pytania odpowiadam w mojej najnowszej książce: „Economic of Intellectual Property and Openness: Tragedy of Intangible Abundance („Ekonomia Własności Intelektualnej i Otwartości: Tragedia Niematerialnej Obfitości”), którą opublikowało wydawnictwo Routledge. Książka jest oczywiście po angielsku, ale dołożyłem wszelkich starań, żeby była napisana w możliwie najbardziej przystępny sposób. 

Dla kogo jest ta książka?

Książka powinna zainteresować przede wszystkim tych, którzy muszą mierzyć się z problemami wiążącymi się z zarządzaniem własnością intelektualną. Myślę tu nie tylko o firmach, ale także o pojedynczych twórcach – artystach, dziennikarzach, blogerach, naukowcach.

Oczywiście wszystkie produkowane przeze mnie treści mają przede wszystkim trafiać do osób ciekawych świata. Nie inaczej jest w tym przypadku. W książce mówię o fundamentach współczesnej gospodarki i pułapkach, których bardzo trudno uniknąć mniejszym podmiotom, ale w które wpadają też najwięksi (jak Apple czy Google). Są to więc rzeczy niebagatelne i interesujące.

Bardzo starałem się, aby była to pozycja nie tylko dla hermetycznego świata naukowców zajmujących się ekonomiczną analizą prawa własności intelektualnej. Wnioski, które opisałem nie wynikają tylko z uniwersyteckich rozważań. Bazuję bowiem na obserwacji decyzji biznesowych podejmowanych przez firmy działające na różną skalę i na różnych rynkach. Wiele pomysłów pochodzi od start-upowców z Krakowskiego Parku Technologicznego, z którymi na potrzeby tej książki przeprowadziłem szereg rozmów. 

Mam nadzieję, że udało mi się pokazać, że książkę naukową można napisać przystępny językiem, ale zarazem zachować konieczną w nauce precyzję wywodu oraz sprostać innym wymaganiom stawianym pracom naukowym. Bardzo mnie cieszy, że recenzenci, których zaangażowało wydawnictwo Routledge uznali, że poziom naukowy tej książki jest odpowiedni dla tego cenionego w naszej branży wydawcy.

Co znajduje się w książce?

Przede wszystkim wiele przykładów. Co prawda, nie mogę obiecać magicznego sposobu na uniwersalne rozwiązanie wszystkich przejawów tragedii niematerialnej obfitości. Proponuję jednak szereg narzędzi, które pozwalają ograniczyć negatywny wpływ tego zjawiska. Co ważne, wiele działań jest możliwych na poziomie pojedynczego przedsiębiorstwa czy twórcy. Nie jesteśmy skazani na czekanie aż wielcy tego świata znajdą nowy kompromis w sprawie tego, jak globalnie ma być uregulowana własność intelektualna.

W książce piszę o tym, co doprowadziło do tragedii niematerialnej obfitości, czym się przejawia i wreszcie – jak można jej przeciwdziałać? Rozwiązania, zgodnie z tytułem, bazują na otwartości, która w tym przypadku oznacza szerokie udostępnianie własności intelektualnej. Co ważne, nie chodzi o to, że trzeba udostępnić wszystko wszystkim i do tego za darmo. Pokazuję jednak, że patentowania, czy zasady „wszystkie prawa zastrzeżone” nie warto traktować jako domyślnych. 

W wielu przypadkach bowiem korzystniejsze jest budowanie modeli biznesowych w oparciu o szerokie rozpowszechnienie. Nie można przecież zapominać. że własność intelektualną można bardzo łatwo skopiować. Próby ograniczenia tego rozpowszechniania w większości przypadków będą więc skazane na porażkę. Zatem, zamiast marnować zasoby na z góry przegraną walkę, lepiej wykorzystać łatwość kopiowania jako paliwo do rozwoju biznesu, czy do popularyzacji swojej twórczości.

Czyli parafrazując Gandalfa…

Gdzie można kupić książkę „Economics of Intellectual Property and Openness: Tragedy of Intangible Abundance”?

Najlepiej bezpośrednio na stronie wydawnictwa Routledge.

A jeśli ktoś lubi kupować na Amazonie, to też można.

Kim jest autor?

Żeby nie powielać informacji – zapraszam na podstronę O autorze.

Darmowy fragment

Zainteresowanych przykładowym podrozdziałem zapraszam do zapoznania się z próbką tekstu dostępną pod tym linkiem.

Pytania i odpowiedzi

Czy książka jest dostępna w formie e-booka?

Tak – książkę można kupić zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej

Czy będzie polska wersja językowa?

Obecnie nie jest planowana, ale jeśli książka okaże się bestsellerem, to z pewnością pomyślimy o tłumaczeniu 🙂

Spis treści

Introduction

1 Tragedies in economics

1.1 Economics of scarcity

1.2 Tragedy of the Commons

1.3 Tragedy of the Anti-Commons

1.4 Tragedy of Intangible Abundance

2 What caused the Tragedy of Intangible Abundance

2.1 Low quality of patents

2.2 Patent flooding

2.3 Immeasurable intangible resources

2.4 Propertisation of intangible assets

2.5 Intensified complexity of innovation

3 Indications of Tragedy of Intangible Abundance

3.1 Intellectual property demand and supply mismatch

3.2 Intellectual property law has become an arms-race field

3.3 Patent thickets and entry barriers

3.4 ‘Patent trolls’ (non-practising-entities)

3.5 Ineffective legal intellectual property protection

4 Toward openness – counteracting the Tragedy of Intangible Abundance

4.1 Systemic measures

4.2 Sectoral measures

4.3 Company prospects: directed diffusion

4.4 Benefits from directed diffusion

4.5 Directed diffusion: instruments

Conclusion

Bartłomiej Biga