Wiedza Nieoczywista
podcast o tym, co w ekonomii najpiękniejsze
To, co oczywiste zwykle jest nudne. Dlatego ten podcast jest o wiedzy nieoczywistej. Mówię w nim o ekonomii zaskakującej, która jest piękna, interesująca i nieoderwana od rzeczywistości. Podcast Wiedza Nieoczywista jest dla wszystkich, którzy chcą się zachwycić ekonomią!

WN 063 – Blaski i cienie merytokracji (M. Sandel)

Michael Sandel napisał kilka znakomitych książek. Od omawiania jednej z nich zaczął się ten podcast. Natomiast jego najnowsze dzieło - „Tyrania merytokracji” nie jest już tak zachwycające. Ale i tak warto poświęcić mu kilka minut, bo są też w tej książce bardzo ciekawe spostrzeżenia. Cóż złego jest w merytokracji, czyli w systemie, w którym pozycja jest uzależniona od kompetencji? Jest to przecież rozsądna alternatywa dla oligarchii, gdzie władza jest oligarchiczna albo arystokratyczna (czyli wynika z urodzenia, ...

By |2022-04-20T14:04:18+02:0020 kwietnia, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WN 062 – Dlaczego postwzrost nie ocali świata?

Dziś wracam do książki „Mniej znaczy lepiej”, o której mówiłem już w poprzednim odcinku. Jest w niej bowiem tak wiele rzeczy, które moim zdaniem wymagają sprostowania, że nie zmieściłoby się to w jednym podcaście. Czyli wraca postwzrost. Przypominam, że autor tej książki - Jason Hickel pokazuje, że PKB nie jest zbyt dobrym miernikiem. I  z tym się zgadzam. Problemem są jednak rozwiązania, które ten autor proponuje. Dziś, podobnie jak ostatnio, będzie zarówno o tym, z ...

By |2022-03-16T22:38:59+01:006 kwietnia, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WN 061 – Mniej znaczy lepiej?

Tak wiele osób polecało mi książkę „Mniej znaczy lepiej”, że aż postanowiłem ją przeczytać. I nie żałuję, ale też nie polecam - raczej przestrzegam. Ta książka jeszcze przed inwazją Rosji na Ukrainę pokazywała, że autor błądzi w wielu kwestiach. Teraz jednak, w obliczu rosyjskiej agresji, widać jak bardzo niebezpieczne byłoby posłuchanie Jasona Hickela, autora tej książki. Żeby było jeszcze ciekawiej, z główną myślą tej książki w zasadzie się zgadzam. Ale, jak to się mówi, diabeł tkwi ...

By |2022-03-16T21:18:58+01:0023 marca, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WN 060 – Państwo spółka z o. o.

Ileż to razy narzekamy, że administracja działa stanowczo zbyt wolno, sztywno i w ogóle nie nadaje się do rozwiązywania problemów w pędzącym na złamanie karku świecie? Do tego doszło w ostatnich latach zjawisko prężenia muskułów przez państwo w tych obszarach, w których wiele osób nie życzyłoby sobie jego obecności. Jednocześnie państwo też dezerterowało z tych działań, które niewątpliwie powinno - szczególnie w sytuacjach kryzysowych - prowadzić i za nie brać odpowiedzialność. Czyli mamy takie państwo spółka ...

By |2022-02-19T23:40:37+01:009 marca, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WN 059 – Ludowe improwizacje

O pandemii napisano i powiedziano już tyle, że coraz mniej osób ma ochotę o tym słuchać. Dlatego w tym odcinku potraktuję pandemię tylko jako pretekst do tego, żeby pomówić o czymś bardziej uniwersalnym i zarazem niezwykle ważnym. Myślę bowiem, że umyka nam bardzo istotna rzecz - że w Polsce w jej wyniku pod pewnymi względami cofnęliśmy się do lat 90-tych. W czym konkretnie? W tym, że znów coraz rzadziej myślimy o dobru wspólnym, tylko każdy ...

By |2022-02-19T23:25:48+01:0023 lutego, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 058 – Ekonomiści narzekają

Ekonomiści narzekają bardzo często. W każdej decyzji widzą coś niebezpiecznego. Jak bank centralny nie podnosi stóp, to mówią jakie to niebezpieczne. Gdy bank podnosi stopy, to zwracają uwagę na możliwe negatywne skutki. Podobnie jest z zasobami niematerialnymi - mamy ich w obfitości, ale i tak są powody do narzekań. Ja nawet w swojej książce aktualną sytuację związaną z obfitością zasobów niematerialnych określiłem mianem tragedii. W czym tkwi problem? Dlaczego mimo tej mnogości dóbr, wciąż wiele ...

By |2022-02-03T20:13:19+01:009 lutego, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 057 – Co państwo powinno dawać?

Jedno z nieśmiertelnych pytań w dyskusjach ekonomicznych dotyczy tego, co państwo ma dawać i komu? Może jednak zamiast dawać, lepiej by było gdyby państwo jedynie zapewniało możliwość dostępu? Co więcej, jak pokazało moje badanie, społeczeństwo woli takie właśnie udostępnianie pewnych dóbr od przekazywania ich na własność. Zatem, kiedy i jak może to zadziałać?     Zawartość odcinka "Co państwo powinno dawać?" Moje badanie pokazuje, że prywatne firmy w coraz większym stopniu oswajają nas z tym, ...

By |2021-12-30T19:26:07+01:0012 stycznia, 2022|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 056 – Świat na wynajem

Coraz częściej nie trzeba być już właścicielem czegoś, żeby wygodnie z tego korzystać. Prawdziwą furorę robią firmy, które oferują nam dostęp do najróżniejszych rzeczy albo w subskrypcji (gdzie dostęp mamy w abonamencie)  albo „na żądanie” kiedy łatwo płacimy za konkretne użycie. Wszystko wskazuje, że ten trend będzie trwał jeszcze przez dłuższy czas. Pytanie, czy to dla nas dobrze?     Zawartość odcinka "Świat na wynajem" Zamiana w podejściu do własności jest najlepiej widoczna w młodym ...

By |2021-12-12T22:32:19+01:0022 grudnia, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 055 – Przecenieni innowatorzy

Każda dziedzina ma swoje zaklęcia - swoje „hokus pokus, czary mary”. W ekonomii są to magiczne formułki takie jak: „innowatorzy”, „innowacyjność”, „innowacyjna gospodarka”. Pojawia się więc kult innowacji i innowatorów. Problem w tym, że oni - choć niejednokrotnie błyskotliwi - nie wnoszą aż tak wielkiej wartości dodanej, jak się powszechnie uważa. A my - zapatrzeni w nich jak w obrazek - tracimy czujność i mówiąc wprost - „tańczymy tak jak nam zagrają”. Bo któż ośmieli się zaatakować ...

By |2021-10-29T23:20:51+02:008 grudnia, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 054 – Przechwytywanie wartości

Pozostańmy w temacie wartości - jej tworzenia, przechwytywania i wyceniania wszystkiego dookoła, o czym pisze Marianna Mazzucato w książce „Wartość wszystkiego”. Przyjrzyjmy się branży farmaceutycznej i temu jak ona postrzega to, ile jest warte zdrowie i życie? Bo chyba większość ludzi wyczuwa tu spore nadużycia. I słusznie, bo to obok sektora finansowanego, najwięksi mistrzowie jeśli chodzi o przechwytywanie wartości.     Zawartość odcinka "Przechwytywanie wartości" Zwykle koncerty farmaceutyczne tłumacząc astronomiczne ceny ich produktów używając dwóch ...

By |2021-10-29T23:22:17+02:0024 listopada, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 053 – Ile jesteś wart?

Dziś stawiam pytanie, które przed laty postawiła też Beata K. z zespołu Bajm - „Ile jesteś wart, kto Twoją cenę zna?” Czyli będę mówił o samym sednie ekonomii - co ile jest warte? Przyjrzyjmy się ile jest warte to, co robimy? Jak to jest wyceniane i czy jest tu jakaś przestrzeń do poprawy?     Zawartość odcinka "Ile jesteś wart?" Dlaczego wyceny nie można sprowadzić tylko do sloganu - „produkt lub usługa są warte dokładnie tyle ile ...

By |2021-10-29T20:40:05+02:0010 listopada, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP052 – Prawda o człowieku

W tym podcaście wielokrotnie pokazywałem, że nie można człowieka uważać za przesadnie racjonalnego. Tę prawdę jest nam jednak łatwiej przyjąć niż to, że my sami też postępujemy źle - niemoralnie. To wypieramy już z całą mocą.  Wiele odpowiedzi, dlaczego tak się dzieje znalazłem w książce „Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka?”, której autorem jest Jonathan Haidt. Jaka jest więc prawda o człowieku? Zapraszam na odcinek o słoniach, jeźdźcach i rzecznikach prasowych.     Zawartość ...

By |2021-10-11T22:14:23+02:0027 października, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP051 – Ekonomia obwarzanka – kraina cudownych metafor

Adam Nowak śpiewał, że żyjemy w kraju cudownych metafor. Ekonomia też jest taką krainą. I nie można tego bagatelizować, bo metafory są nośne, przemawiają do szerokiej publiczności i w efekcie mają ogromny wpływ na rzeczywistość. Na przykład „ekonomia obwarzanka”.     Zawartość odcinka "Ekonomia obwarzanka - kraina cudownych metafor" Ekonomia jest bardzo podoba do teologii - wiara w obu wypadkach ogrywa wielką rolę.  Jeśli dostatecznie dużo ludzi uwierzy, że inflacja będzie rosła, to nawet bez prawdziwych ...

By |2021-10-07T22:24:56+02:0013 października, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 050 – Ekonomia wartości

Wiele osób słysząc zbitkę „ekonomia wartości” ma wrażenie, że to pleonazm (masło maślane). To tak jakby powiedzieć „stolarka drewna” albo „stomatologia zębów”. Wiadomo, że ekonomia zajmuje się wartością - wyceną, zyskiem, itp. Dlaczego więc ludzie, którzy się tym zajmują, w tym ja sam, uporczywie trzymamy się tej zbitki? Dlatego, że uważamy, że w ekonomii ogromną rolę odgrywają także wartości pozaekonomiczne. Wiem, że słysząc o wartościach pozaekonomicznych wiele osób obawia się, że zaraz będę popadał w jakieś płytkie kaznodziejstwo ...

By |2021-06-22T18:04:42+02:0023 czerwca, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|

WNP 049 – Czy mieszkania muszą być aż tak drogie?

W Polsce chyba każdy narzeka na wysokie ceny mieszkań - niezależnie od tego czy na wynajem czy do kupienia. Chyba tylko deweloperzy się z tego cieszą. Chociaż to jest akurat grupa, której cieżko dogodzić - nawet jeśli przed nimi władze miasta rozścielają czerwony dywan, jak na przykład w Krakowie, to oni i tak narzekają, że źle, że ciężko… Ale nie skupiajmy się na deweloperach. Skupmy się na mieszkaniach. Czy mieszkania rzeczywiście muszą być tak drogie?   ...

By |2021-06-08T23:26:18+02:009 czerwca, 2021|Podcast Wiedza Nieoczywista|