Jak stanowić dobre prawo?

Podczas dzisiejszej wizyty w Radiu Kraków mówiłem o zasadniczych problemach polskiego prawodawstwa. Pretekstem do rozmowy na ten ogólny - ale i ważny temat - były opublikowane niedawno badania, które wskazują na konieczność zmian w systemie ocen skutków regulacji dokonywanych ex ante. Problem jakości polskich przepisów został także dostrzeżony w rządowej Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Zwracam uwagę, że wbrew powszechnemu przekonaniu lepszy jest ten parlament, który uchwala mniej ustaw. Kontekstem teoretycznym tej rozmowy jest realizm prawniczy. Materiał ...

By |2016-08-17T21:54:24+02:0017 sierpnia, 2016|Esencja, W mediach|

Dylemat więźnia w prawie własności intelektualnej

Opisany poprzednio dylemat więźnia to mechanizm, który odnosi się do wielu pół ekonomicznej analizy prawa. Znakomicie ilustruje chociażby potrzebę istnienia jakiejś prawnej ochrony wynalazków. Każdy potencjalny wynalazca staje bowiem w obliczu dylematu więźnia w grze ja – reszta społeczeństwa. Do dyspozycji są dwie strategie – można tworzyć lub kopiować wynalazki.I tak najbardziej wygodną sytuacją dla mnie jest układ, w którym inni tworzą, a ja kopiuję (1). Mam bowiem tanim kosztem dostęp do wynalazków. Odwrotność tej sytuacji ...

By |2019-07-04T10:34:43+02:005 maja, 2015|Elementarz|

Dylemat więźnia

Teoria gier to dział matematyki, który znajduje daleko idące zastosowanie w ekonomicznej analizie prawa. Jednym z podstawowych problemów tej grupy zagadnień jest tzw. dylemat więźnia. Jest on oparty na dwuosobowej grze, w której każdy z graczy może zyskać oszukując przeciwnika, ale obaj stracą jeśli obaj będą oszukiwać. Jaką zatem każdy z graczy powinien wybrać strategię? Posłużmy się przykładem. Policja złapała dwóch podejrzanych o dokonanie czynu zabronionego, ale są słabe dowody i cała sprawa będzie się ...

By |2015-04-16T11:47:25+02:0023 kwietnia, 2015|Elementarz|

Porażka demokracji – pat decycyjny

Zostając w temacie podejmowania decyzji, tym razem o porażce demokracji, która niesłusznie jest z góry uznawana za najlepszy ustój. Bardzo łatwo bowiem wykazać jej fiasko i to nawet w najprostszych modelach, gdzie stosując reguły tego ustroju grzęźnie się w pacie decyzyjnym. Otóż wyobraźmy sobie taką „mini” radę miasta składającą się z trzech osób, które otrzymują pewną kwotę pieniędzy, którą mogą przeznaczyć na jeden z trzech celów: cel A – dofinansowanie autobusów miejskich cel B – budowa basenu ...

By |2015-04-07T18:19:38+02:0016 kwietnia, 2015|Elementarz|

Jak podejmować decyzje?

Ekonomiczna analiza prawa jest także przydatna, gdy chodzi o proces podejmowania decyzji – jakie prawo stanowić, jak prawo stosować, jak zadecydować jako urzędnik lub polityk, itp. Dziś chciałbym omówić to na przykładzie tych kategorii decyzji, gdzie trzeba wskazać rozwiązanie w sytuacji typu: ile powinno być w mieście komisariatów policji, na ile lat powinna być przyznawana koncesja, ile osób powinno być zaangażowanych do realizacji jakiegoś zadania… Generalnie chodzi o odpowiedź na pytanie: ile? I tu zgodnie ...

By |2015-04-07T18:20:01+02:009 kwietnia, 2015|Elementarz|

Jakie cele powinno realizować prawo?

Prawo powinno skutecznie realizować stawiane cele – być po prostu efektywnym narzędziem. Ale jakie są to cele? Generalnie przyjmuje się, że chodzi o maksymalizację społecznych korzyści. Czyli o dążenie do stanu w którym dla społeczeństwa (jako całości) rozwiązanie będzie się charakteryzowało najlepszym bilansem kosztów i korzyści. Przykład: kwestia wynalazków i patentów na nie. Z jednej strony znakomite wynalazki nie są powszechnie dostępne, gdyż firmy, które je opatentowały dyktując bardzo wysoką cenę, osiągają gigantyczne zyski, co ...

By |2019-06-27T20:05:17+02:0019 marca, 2015|Elementarz|

Ekonomiczna analiza prawa w walce o dobre prawo

New Haven – jedna ze szkół ekonomicznej analizy prawa, w przeciwieństwie do szkoły chicagowskiej zakłada potrzebę postulowania zmian w prawie. Prezentowane przez nią podejście normatywne ma się opierać na analizie kosztów i korzyści. Akcentuje się tu ponadto potrzebę eliminowania niesprawności rynku. U podstaw tego podejścia legły publikacje G. Calabresi’ego, który badał prawo deliktowe i wskazywał, że celem każdego systemu prawnego odnoszącego się do wypadków jest obniżanie trzech rodzajów kosztów: bezpośrednich, związanych z niedostatecznym wynagradzaniem strat osobom poszkodowanym oraz ...

By |2015-03-04T19:52:03+01:0012 marca, 2015|Elementarz|