EKSL i wątpliwości z jej stosowaniem w Polsce

Dziś kontynuacja poprzedniego wątku dotyczącego Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Tym razem jednak nie o aspekcie, w którym Polska z nawiązką wywiązuje się z realizacji wymogów tego dokumentu, ale o obszarze, gdzie pojawiają się największe problemy z implementacją. Istotne wątpliwości dotyczące polskiej praktyki w kontekście Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego mogą budzić wszak kwestie finansowe. Trudno bowiem uznać, aby w polskim modelu jednostki samorządu terytorialnego miały „wystarczające własne zasoby” (artykuł 9 ust. 1), które byłyby „proporcjonalne do kompetencji” (artykuł 9 ...

By |2017-02-12T20:39:34+01:001 października, 2015|Ogólne|

Europejska Karta Samorządu Lokalnego i jej wymogi wyborcze

Europejska Karta Samorządu Lokalnego to dokument uchwalony przez Radę Europy. Został on przyjęty 15 października 1985 roku w Strasburgu przez Stałą Konferencję Gmin i Regionów Europy przy Radzie Europy. Wszedł w życie niespełna trzy lata później – 1 września 1988 roku. Zdecydowana większość członków Rady Europy ratyfikowała Kartę z wyłączeniem niektórych postanowień. Każdy nowo przystępujący członek zobligowany był natomiast do ratyfikowania tego dokumentu przy pierwszej sposobności. W efekcie Europejska Karta Samorządu Lokalnego została przyjęta we wszystkich 47 krajach zrzeszonych ...

By |2018-05-24T00:24:01+02:0017 września, 2015|Elementarz|

Sprawiedliwość i efektywność – czyli o filtrze etycznym w ekonomicznej analizie prawa

Ekonomiczna analiza prawa to nurt, który zakłada traktowanie prawa jak każdego innego przedmiotu badań, jakim zajmuje się ekonomia – tj. analizowanie go przy pomocy metod stricte ekonomicznych. Celem prawa ma być zatem efektywna alokacja dóbr, która ma prowadzić do maksymalizacji dobrobytu społecznego. Dzięki włączeniu do rozważań teorii behawioralnych – w tym przede wszystkim teorii racjonalnego wyboru - ekonomiczna analiza w pewnym stopniu pozwala zaś przewidywać reakcje podmiotów na zmiany w regulacjach. Konwencja ta jest w istocie uszczegółowieniem ...

By |2019-06-27T20:05:09+02:006 sierpnia, 2015|Elementarz|

Administracja i „trzeci sektor” – słownik

Opracowując podręcznik, który ma być przewodnikiem po obszarach współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi przygotowałem kilka haseł. Jest to maksymalnie uproszczony opis kilku fundamentalnych kwestii z tego zagadnienia. Zadanie publiczne to obszar w którym administracja publiczna może podejmować działania. Żadna z ustaw nie podaje precyzyjnego wyliczenia, aczkolwiek w tym pojęciu mieści się bardzo szerokie spektrum aktywności mających służyć zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Zadania publiczne określają także przestrzeń, w której możliwe jest nawiązanie współpracy między jednostkami samorządu ...

By |2018-05-24T00:24:15+02:0023 lipca, 2015|Elementarz|

Budżet obywatelski – jednak nie jest całkiem źle

źródło: Budżet obywatelski Kraków Kontynuując wątek z poprzedniego tygodnia, w którym wyrażałem przede wszystkim swoje obawy i zastrzeżenia, dziś chciałbym spojrzeć na jaśniejszą stronę budżetu obywatelskiego. Mimo bowiem wielu braków legislacyjnych i częstego niezrozumienia istoty tego mechanizmu - zarówno po stronie administracji, jak i mieszkańców - jest to narzędzie bardzo użyteczne i z pewnością warto podejmować działania mające go rozwijać. O przydatności budżetu partycypacyjnego dobitnie świadczy fakt, że mimo braku jednoznacznej podstawy prawnej, ...

By |2018-05-24T00:24:29+02:0025 czerwca, 2015|Elementarz|

Budżet obywatelski i problemy z nim związane

źródło: Budżet Obywatelski Warszawa Mechanizmem współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi i mieszkańcami, który budzi najwięcej emocji jest budżet obywatelski. Towarzyszą mu ogromne oczekiwania, zainteresowanie mediów i samych obywateli. Później zaś przychodzi rozczarowanie - często bardzo bolesne. Przyczyn tego niezadowolenia jest wiele. Z racji tematyki tego bloga warto skupić się na tych formalnych. Brak jest jasnej podstawy prawnej dla budżetu partycypacyjnego (obywatelskiego). W praktyce jednostki samorządu terytorialnego opierają się na przepisach art. 5 ...

By |2018-05-24T00:24:37+02:0018 czerwca, 2015|Elementarz|

Samorząd terytorialny i organizacje pozarządowe

W ostatnich miesiącach sporo czasu poświęcam na poznawanie mechanizmów współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi i to zarówno ze strony praktycznej, jak i teoretycznej. Niewątpliwie jest jeszcze bardzo wiele do zrobienia, aby ta przestrzeń kooperacji była właściwie wykorzystywana. Jestem jednak przekonany, że idziemy w dobrą stronę i warto angażować się w promowanie takiego "outsourcingu", który jest przede wszystkim znakomitym narzędziem budowania społeczeństwa obywatelskiego. Pozytywnie należy ocenić dużą swobodę jaką mają w tym obszarze decydenci ...

By |2018-05-24T00:24:45+02:0011 czerwca, 2015|Elementarz|

Dylemat więźnia w prawie własności intelektualnej

Opisany poprzednio dylemat więźnia to mechanizm, który odnosi się do wielu pół ekonomicznej analizy prawa. Znakomicie ilustruje chociażby potrzebę istnienia jakiejś prawnej ochrony wynalazków. Każdy potencjalny wynalazca staje bowiem w obliczu dylematu więźnia w grze ja – reszta społeczeństwa. Do dyspozycji są dwie strategie – można tworzyć lub kopiować wynalazki.I tak najbardziej wygodną sytuacją dla mnie jest układ, w którym inni tworzą, a ja kopiuję (1). Mam bowiem tanim kosztem dostęp do wynalazków. Odwrotność tej sytuacji ...

By |2019-07-04T10:34:43+02:005 maja, 2015|Elementarz|

Dylemat więźnia

Teoria gier to dział matematyki, który znajduje daleko idące zastosowanie w ekonomicznej analizie prawa. Jednym z podstawowych problemów tej grupy zagadnień jest tzw. dylemat więźnia. Jest on oparty na dwuosobowej grze, w której każdy z graczy może zyskać oszukując przeciwnika, ale obaj stracą jeśli obaj będą oszukiwać. Jaką zatem każdy z graczy powinien wybrać strategię? Posłużmy się przykładem. Policja złapała dwóch podejrzanych o dokonanie czynu zabronionego, ale są słabe dowody i cała sprawa będzie się ...

By |2015-04-16T11:47:25+02:0023 kwietnia, 2015|Elementarz|

Porażka demokracji – pat decycyjny

Zostając w temacie podejmowania decyzji, tym razem o porażce demokracji, która niesłusznie jest z góry uznawana za najlepszy ustój. Bardzo łatwo bowiem wykazać jej fiasko i to nawet w najprostszych modelach, gdzie stosując reguły tego ustroju grzęźnie się w pacie decyzyjnym. Otóż wyobraźmy sobie taką „mini” radę miasta składającą się z trzech osób, które otrzymują pewną kwotę pieniędzy, którą mogą przeznaczyć na jeden z trzech celów: cel A – dofinansowanie autobusów miejskich cel B – budowa basenu ...

By |2015-04-07T18:19:38+02:0016 kwietnia, 2015|Elementarz|

Jak podejmować decyzje?

Ekonomiczna analiza prawa jest także przydatna, gdy chodzi o proces podejmowania decyzji – jakie prawo stanowić, jak prawo stosować, jak zadecydować jako urzędnik lub polityk, itp. Dziś chciałbym omówić to na przykładzie tych kategorii decyzji, gdzie trzeba wskazać rozwiązanie w sytuacji typu: ile powinno być w mieście komisariatów policji, na ile lat powinna być przyznawana koncesja, ile osób powinno być zaangażowanych do realizacji jakiegoś zadania… Generalnie chodzi o odpowiedź na pytanie: ile? I tu zgodnie ...

By |2015-04-07T18:20:01+02:009 kwietnia, 2015|Elementarz|

Jakie cele powinno realizować prawo?

Prawo powinno skutecznie realizować stawiane cele – być po prostu efektywnym narzędziem. Ale jakie są to cele? Generalnie przyjmuje się, że chodzi o maksymalizację społecznych korzyści. Czyli o dążenie do stanu w którym dla społeczeństwa (jako całości) rozwiązanie będzie się charakteryzowało najlepszym bilansem kosztów i korzyści. Przykład: kwestia wynalazków i patentów na nie. Z jednej strony znakomite wynalazki nie są powszechnie dostępne, gdyż firmy, które je opatentowały dyktując bardzo wysoką cenę, osiągają gigantyczne zyski, co ...

By |2019-06-27T20:05:17+02:0019 marca, 2015|Elementarz|

Ekonomiczna analiza prawa w walce o dobre prawo

New Haven – jedna ze szkół ekonomicznej analizy prawa, w przeciwieństwie do szkoły chicagowskiej zakłada potrzebę postulowania zmian w prawie. Prezentowane przez nią podejście normatywne ma się opierać na analizie kosztów i korzyści. Akcentuje się tu ponadto potrzebę eliminowania niesprawności rynku. U podstaw tego podejścia legły publikacje G. Calabresi’ego, który badał prawo deliktowe i wskazywał, że celem każdego systemu prawnego odnoszącego się do wypadków jest obniżanie trzech rodzajów kosztów: bezpośrednich, związanych z niedostatecznym wynagradzaniem strat osobom poszkodowanym oraz ...

By |2015-03-04T19:52:03+01:0012 marca, 2015|Elementarz|

Czym różni się własność intelektualna od klasycznie rozumianej własności?

Fundamentalna różnica między konwencjonalną własnością, a własnością intelektualną jest związana z rzadkością dóbr. Większość uzasadnień istnienia własności i jej ochrony wynika z tego, że dobra – w tradycyjnym rozumieniu – są rzadkie i nie mogą być wykorzystywane przez nieograniczony krąg osób. Dobra niematerialne, jakimi są m.in. wynalazki[1] mogą być natomiast wykorzystywane przez nieograniczony krąg osób bez uszczerbku dla innych. Uprawniony z patentu udzielając licencji przyznaje taką samą funkcjonalność nabywcy niezależnie od ilości wydanych licencji. Oczywiście potencjał ...

By |2015-06-11T01:40:50+02:005 marca, 2015|Elementarz, Esencja|

Ekonomiczna analiza prawa, czyli…

Ekonomiczna analiza prawa, czyli patrzenie na prawo z perspektywy ekonomisty. W tym ujęciu prawo ma być przede wszystkim efektywne. Nie chcemy zatem najlepiej napisanych procedur, które w Dzienniku Ustaw aż błyszczą, ale w praktyce z jakiś względów okazują się źle działające. Prawo ma być narzędziem do realizacji określonych celów. Fundament pod takie myślenie podłożyli przedstawiciele realizmu prawniczego – kierunku, który zwrócił uwagę, że bez znaczenia jest to jakie jest law in books, bo jeśli law in action wygląda zupełnie inaczej, to ...

By |2015-06-11T01:39:16+02:0027 lutego, 2015|Elementarz, Esencja|