Our Articles
Interior Design Posts
WN 083 Święta własność prywatna
Jest wiele badań, które pokazują, że te kraje, które skutecznie i mocno chronią własność, rozwijają się lepiej. Jak do tego mają się prawa lokatorów i strefy czystego transportu? Ale czy to znaczy, że własność musi być traktowana jak świętość i że zawsze najbardziej sprzyjająca będzie jej jak najmocniejsza ochrona? To nie jest już takie nieoczywiste. A skoro tak, to nadaje się na temat kolejnego odcinka podcastu Wiedza Nieoczywista. Posłuchaj i zostań na dłużej Odcinek można odsłuchać przy pomocy poniższego odtwarzacza. Są tu także linki ...
WN 082 Ci przeklęci populiści
W dyskusjach politycznych oraz częściej słyszymy obelgę – „populista”, „populiści”. Problem w tym, że najczęściej jest to używane w totalnym oderwaniu od jego znaczenia. Po prostu, jest to etykietka, którą dajemy tym, z którymi się nie zgadzamy. Więc czym naprawdę jest populizm i czy rzeczywiście jest taki zły, jak niektórzy twierdzą? W tym odcinku o też o wielkim konflikcie między elitami i społeczeństwem. Posłuchaj i zostań na dłużej Odcinek można odsłuchać przy pomocy poniższego odtwarzacza. Są tu także linki umożliwiające pobranie odcinka oraz ...
WN 081 Nierówności po polsku
Dzisiejszy odcinek poświęcam książce "Nierówności po polsku", która rzuca światło na to, jak naprawdę wygląda podział bogactwa i obciążeń podatkowych w naszym kraju. Czy Polska to rzeczywiście kraj, w którym bogatsi płacą więcej, a biedniejsi mniej? A może jest odwrotnie? Zawartość odcinka W tym odcinku podcastu usłyszysz między innymi: Omówienie książki „Nierówności po polsku” – dlaczego warto sięgnąć po tę pozycję i co wyróżnia jej podejście do tematu nierówności społecznych i ekonomicznych. Nierówności w różnych wymiarach – nie tylko dochodowe, ale także majątkowe, ...
WN 080 Dlaczego jedni są bogaci a inni biedni?
Dziś zajmiemy się fascynującym tematem: dlaczego niektóre kraje są bogate, a inne biedne? Różnica w dochodzie na mieszkańca między najbogatszym a najbiedniejszym krajem wynosi obecnie nawet 400 do 1! Dwieście pięćdziesiąt lat temu było to zaledwie 5 do 1. Co się zmieniło? W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się więc, jak historia kształtowała nierówności ekonomiczne i jakie czynniki sprawiają, że jedne kraje są dziś bogate, a inne tkwią w ubóstwie. Zawartość odcinka W tym odcinku podcastu usłyszysz między innymi: Bogactwo i bieda narodów – jakie ...
[Radio Kraków] o populizmie w ekonomii
"Pieniądze są i będą" to populizm, bo nie jest prawdą, że na wszystko są pieniądze. Ale tak samo populizmem może być podejście: "pieniędzy nie ma i nie będzie". Cieszę się, że była okazja do dłuższej wypowiedzi w mediach na ten temat, bo to niezwykle ciekawa i ważna sprawa. W rozmowie z Jackiem Bańką staram się więc wyjaśnić, czym tak naprawdę jest populizm w ekonomii. Zauważam, że słowo "populizm" jest coraz częściej nadużywane i traktowane jedynie jako narzędzie politycznej walki. Stało się swego rodzaju obelgą, ...
WN 079 Jak zniszczyć kapitalizm?
Dziś przyjrzymy się, jak zmieniały się priorytety świata korporacji na przestrzeni dekad, od złotej ery kapitalizmu po współczesną erę nierówności i prymatu akcjonariuszy. To historia o tym, jak zmieniały się zarobki, podejście do pracowników, a nawet sposób, w jaki mierzymy sukces w biznesie. Zawartość odcinka Jak w latach 50. i 60. korporacje kierowały się zasadami wspierającymi pracowników i społeczności lokalne. O tym, dlaczego General Electric zyskał przydomek „Generous Electric” i jak inwestował w ludzi. Jak Johnson & Johnson stawiało na bezpieczeństwo zatrudnienia i ...
[Obserwator Finansowy] Dlaczego dewzrost mnie przeraża?
W rozmowie z Markiem Pielachem z Obserwatora Finansowego tłumaczę, dlaczego dewzrost to przerażająca perspektywa. W skrócie: „Jeśli chodzi o kraje Europy Zachodniej, czy w ogóle zachodni świat, to musielibyśmy bardzo radykalnie obniżyć nasz standard życia, a to rzecz, do której się nie da przekonać społeczeństwa. Tym bardziej, że to klasa średnia jest dla dewzrostowców celem ataku. "Oczywiście przekonują mnie, że trzeba zacząć od najbogatszych latających prywatnymi odrzutowcami, ale praktyka pokazuje, że raczej nie ścina się od góry, tylko najmocniej dostają ci średni”. https://www.youtube.com/watch?v=Bbv8GfwdjAM Bartłomiej ...
WN 078 Nieoczywista płaca minimalna
Jeśli myślisz, że na podnoszeniu płacy minimalnej zyskują ludzie, którzy słabo zarabiają, to jesteś w błędzie. W tym odcinku, wytłumaczę dlaczego. Wydawać by się mogło, że podniesienie płacy minimalnej to przede wszystkim ruch właśnie na korzyść osób najmniej zarabiających. W praktyce jest jednak zupełnie inaczej. Oczywiście, czasem zyskują oni na tym, ale to nie oni są największymi beneficjentami. Co więcej, często nawet na tym tracą. Dosłownie: po podniesieniu płacy minimalnej słabo zarabiający dostają jeszcze mniej. Jak to możliwe? Zaraz wszystko wytłumaczę. Płaca minimalna w ...
WN 077 Konsensus Warszawski
W poprzednim odcinku rozprawiliśmy się z mitem, jakoby polski złoty wiek miał miejsce w XVI stuleciu. Zdaniem Marcina Piątkowskiego, najlepsze czasy dla Polski właśnie trwają i historia transformacji po komunizmie jest w polskim wydaniu fenomenem na skalę światową. W tym odcinku, kilka słów o danych, które pokazują skalę naszego sukcesu oraz o tym, co zrobić, żeby w kolejnych latach nie go nie zaprzepaścić. Piątkowski słusznie zauważa, że nie wystarczy spojrzeć na PKB. Trzeba chociażby przyjrzeć się jak ten wzrost jest podzielony w społeczeństwie. Czy tak ...
WN 076 Złoty wiek
Na lekcjach historii słyszymy wiele bzdur, ale może rację miał Napolen Bonaparte, który mawiał, że „historia to uzgodniony zestaw kłamstw”. Dobrze jednak, że małymi krokami próbujemy doszukiwać się prawdy. W ostatnim czasie do szerszej publiczności dotarło obalenie mitu, jakoby XVI, czy nawet jeszcze XVII wiek to był „złoty wiek Polski”. Prostowanie tej fałszywej narracji z jednej strony zawdzięczamy serialowi „1670”, a z drugiej, Marcinowi Piątkowskiemu - ekonomiście, który w swojej książce „Złoty wiek” tłumaczy, że Polska swoje najlepsze gospodarczo czasy przeżywa w ostatnich latach. ...
WN 075 Baśni ekonomiczne
D. Rodrik w książce „Rządy ekonomii” pisze - „ekonomiści często gubią się właśnie dlatego, że mają się za niespełnionych fizyków czy matematyków.” W praktyce jednak tworzone przez nas modele mają więcej wspólnego z baśniami niż z fizyką czy matematyka. Dobrze obrazuje to też dowcip - „Ekonomista to ktoś, kto widzi, jak coś działa w praktyce i pyta, czy w teorii też”. Zatem wracamy do tego, że ludzie nie zachowują się jak ekony, których pisał m.in. R. Thaler. Wyjaśniam też, dlaczego ekonomiści dzielą się na jeże ...
Współczesne transformacje instytucji własności (moja książka w otwartym dostępie!)
Słynne zdanie, które padło w jednej z publikacji Światowego Forum Ekonomicznego - "Nie będziesz miał niczego i będziesz szczęśliwy" rozpala wielkie emocje. Dla części osób jest to zapowiedź dystopii - świata, w którym pozbawieni własności prywatnej ludzie staną się niewolnikami zależnymi od łaski wielkich korporacji. Dla innych jest to zapowiedź świetlanej przyszłości, w której zaspokojenie ludzkich potrzeb będzie łatwiejsze i tańsze, a wiążące się z tym zużycie zasobów znacznie mniejsze. Wkrótce przekonamy się, co w praktyce oznaczają współczesne transformacje instytucji własności. W końcu, jak ...
WN 074 Pi razy oko
Ludzki mózg fatalnie radzi sobie z liczbami i ze statystyką. Te umiejętności w toku ewolucji przez większość czasu nie były nam przecież szczególnie potrzebne. W ostatnich jednak latach kompetencje w tym zakresie są kluczowe i mogą być bardzo w brzemienne skutki. Podobno nie sposób się całkiem uodpornić na błędy w szacowaniu i czytaniu statystyk, ale z pewnością warto sobie uświadomić ich istnienie. Z tego powodu warto sięgnąć po książkę Matta Parkera - „Pi razy oko”. Zawartość odcinka "Pi razy oko" O problemach z rozumieniem ...
WN 073 Optymistyczna ekonomia
W Wielkiej Brytanii i USA zapytano ludzi, której grupie zawodowej ufają najmniej. Okazało się, że ekonomiści są w ścisłej czołówce. Tylko politycy wypadli gorzej. Aby poprawić notowania ekonomistów w społeczeństwie powstała książka „Good economics. Nowe rozwiązania globalnych problemów”. I to na niej skupimy się w tym odcinku podcastu Wiedza Nieoczywista. Zawartość odcinka "Optymistyczna ekonomia" Założenia tej książki bardzo mi się podobają. (w kontrze do ekonomii z Wall Street), ale alternatywa prezentowana w tej książce już nie budzi we mnie takiego entuzjazmu. Niektóre ...
WN 072 – Patodeweloperka
Nie bez powodu w Polsce furorę robi określenie „patodeweloperka”. Na każdym kroku można znaleźć inwestycje reklamowane jako prestiżowe, apartamentowe, a które w rzeczywistości pod każdym względem spełniają raczej standardy slamsów. Z jednym wyjątkiem - ich cena niewątpliwie gdyby była adekwatna to dotyczyła by czegoś prawdziwie ekskluzywnego, a co najmniej porządnego. Temat jest niezwykle ciekawy, więc jeszcze przed premierą zamówiłem książkę „Dziury w ziemi. Patodeweloperka w Polsce”. I chociaż książką się rozczarowałem, to temat, który porusza, z pewnością zasługuje na omówienie w podcaście Wiedza Nieoczywista. ...
fusion_global=”720″]osnące znaczenie zasobów niematerialnych dla przedsiębiorstw jest obserwowane we wszystkich sektorach. W przypadku spółek z indeksu S&P 5001 w poło- wie lat 70. aktywa niematerialne stanowiły jedynie 17% ich wartości rynkowej, zaś w 2015 roku było to już 87%. Jak pokazuje poniższy wykres, najbardziej dynamicz- na zmiana nastąpiła na przełomie lat 80. i 90. – w ciągu dziesięciu lat proporcje między zasobami niematerialnymi i materialnymi zostały odwrócone. W XXI wieku ten proces nadal postępuje i kapitały miękkie w coraz większym stopniu wypierają kapitały twarde.Pomimo dominującej roli zasobów niematerialnych, wciąż nie wypracowano sa- tysfakcjonujących narzędzi ich pomiaru i wyceny. Mnogość metod świadczy o tym, że nauki o zarządzaniu wciąż są dalekie od precyzyjnego i powszechnie akceptowanego sposobu ujmowania tej kategorii.
Ukierunkowana dyfuzja
W marcu 2017 na Politechnice Gdańskiej zaproponowałem nowy sposób podejścia do zasobów niematerialnych przedsiębiorstwa – w tym przede wszystkim do własności intelektualnej. W myśl tej koncepcji, którą nazwaliśmy ukierunkowaną dyfuzją, warto odejść od takiego zarządzania własnością intelektualną, którego centralnym punktem jest ochrona realizowana przez bardzo rygorystyczne limitowanie rozpowszechniania w celu maksymalnego ograniczania dostępu podmiotów zewnętrznych. Dla efektywnego zarządzania własnością intelektualną przedsiębiorstwa potrzebne jest bowiem istotne ograniczenie skali wykorzystywania monopoli prawnych (patentów, prawa autorskich w formule „wszystkie prawa zastrzeżone”). Zamiast dbania o zapewnianie wyłączności (ekskluzywności) – co jest coraz bardziej kosztowne, a czasem praktycznie niemożliwe – korzystniejsze jest więc oparcie strategii przedsiębiorstwa na takich modelach biznesowych, które generują korzyści w oparciu o szerokie rozpowszech- nienie i dużą popularność jakiegoś rozwiązania.
Ukierunkowana dyfuzja pozwala budować trwałe podstawy rozwoju przedsiębiorstwa – w tym przede wszystkim otwierać nowe perspektywy długookresowego zysku – poprzez rozpowszechnienie własności intelektualnej. W tym ujęciu dzielenie się przez firmę tymi zasobami jest traktowane jako inwestycja, która, poprzez udostępnienie szerokiemu kręgowi podmiotów własności intelektualnej, pozwala włączać te osoby do procesu kreowania i przetwarzania wartości w oparciu o za- soby niematerialne przedsiębiorstwa. Ukierunkowana dyfuzja nie oznacza zawsze w pełni swobodnego – nieograniczanego, niekontrolowanego przez przedsiębiorstwo – rozpowszechniania. Jej istotą jest jednak dążenie do relatywnie szerokiego udostępnienia.
Trzeba przy tym pamiętać, że proces dyfuzji – z definicji – nie może być w pełni kontrolowany, gdyż opiera się on na chaotycznie przemieszczających się elementach. Można go jednak do pewnego stopnia ukierunkować. Będzie to więc polegało na określeniu, w którym momencie dane wynalazki/utwory mogą wyjść poza samo przedsiębiorstwo, czy następuje do w drodze publikacji defensywnej, tajemnicy handlowej, otwartego rozwiązania, niewyłącznej umowy licencyjnej, system Pay What You Want, itp.
W strategię zarządzania zasobami niematerialnymi przedsiębiorstwa musi być jednak wpisane dalsze rozpowszechnianie – w dużej mierze niekontrolowane – tak, aby wykorzystywać popularność/powszechność jakiegoś wynalazku lub utworu do generowania zysku w dłuższym okresie. Takimi sposobami może być chociażby sprzedaż produktów i usług komplementarnych, budowanie zaufania potrzebnego do współpracy z klientami i konkurencją czy rozwój jakiegoś rynku.
Ukierunkowana dyfuzja wpisuje się więc w obszar pomiędzy klasycznym za- rządzaniem własnością intelektualną w oparciu o monopole prawne oraz zawsze w pełni otwartym, bezwarunkowym dostępem nieograniczonego kręgu podmiotów do tych zasobów. Do podstawowego instrumentarium wykorzystywanego w ukie- runkowanej dyfuzji trzeba zaliczyć przede wszystkim tajemnice handlowe (tajem- nice przedsiębiorstwa). Są one jedynie po części zjawiskiem prawnym – tj. przede wszystkim w tych aspektach, które wynikają z wyrażanej w umowach woli stron lub zostały ujęte w jakieś ramy przez akty powszechnie obowiązujące, które mogą chociażby wprowadzać różne rodzaje odpowiedzialności za nieprzestrzeganie tych tajemnic. W znacznej części są to jednak formuły, praktyki, procesy, zjawiska o charakterze faktycznym, których celem jest jak najdłuższe uniemożliwienie wejścia w posiadanie przez środowisko zewnętrzne (lub podmioty spoza określonego kręgu kontrahentów) jakiejś istotnej informacji.
Pełny tekst dostępny jest pod poniżej.
Bartłomiej Biga